Thế nào là Chắn? Đó là một trong những câu hỏi mà nhiều người đã từng tự đặt ra khi bước vào thế giới của trò chơi này. Chắn là một trò chơi dân gian phổ biến và được ưa thích từ bao thế hệ người Việt Nam từ xưa đến nay, đã trở thành một biểu tượng văn hóa và truyền thống của đất nước. Hãy theo chân Game bài đổi thưởng chúng tôi để hiểu rõ hơn thế nào là chắn nhé.
Contents
Thế nào là Chắn? Giải đáp
Thế nào là chắn? Chắn sử dụng bộ bài đặc trưng gồm 100 lá. Trò chơi này thường có từ 2 đến 4 người chơi trong một bàn. Bộ bài chắn được chia thành các loại khác nhau, theo thứ tự từ nhị, tam, tứ, ngũ, lục, thất, bát, cửu cho đến chi chi (chi) – phần số. Trong số này, chỉ có lá bài chi không phân chất, trong khi các lá bài khác được chia thành 3 chất: vạn, văn, sách. Mỗi chất này có 4 lá bài giống nhau.
Để giải đáp cho thắc mắc “Thế nào là chắn”, người chơi cần phải học thuộc mặt của từng lá bài trong bộ chắn trước khi tìm hiểu luật chơi. Tuy có vẻ khó nhớ ban đầu, nhưng có một câu nói phổ biến được sử dụng để giúp nhớ: “vạn vuông”, “văn chéo”, “sách loằng ngoằng”, nhằm chỉ cách phân biệt các chất của các lá bài trong bộ bài chắn.
Thuật ngữ trong bài Chắn
Để hiểu rõ hơn thế nào là Chắn thì bạn cần hiểu các thuật ngữ sử dụng trong trò chơi này. Trước khi khám phá cách chơi của trò chơi dân gian thú vị này, hãy cùng nhau tìm hiểu những thuật ngữ và định nghĩa quan trọng mà mọi người chơi cần nắm vững:
Chắn: Hai lá bài có cùng số và cùng chất.
Cạ: Hai lá bài có cùng số nhưng khác chất.
Què: Các lá bài lẻ không thuộc chắn hoặc cạ.
Chì: Mỗi người chơi trong bàn chơi chắn sẽ có một cửa, tương tự như trong trò chơi Phỏm – Tá lả. Cửa chì được xác định là cửa của bạn, và khi có lá bài ở cửa này, bạn có quyền ăn hoặc nhường cho cửa dưới.
Ăn: Nếu bạn có lá bài phù hợp để tạo thành chắn hoặc cạ với lá bài dưới chiếu, bạn có quyền ăn lá bài đó. Cách ăn bài như sau: Lấy lá bài dưới chiếu đặt trước mặt, sau đó lật lá bài trên tay của bạn đặt lên lá bài vừa ăn được.
Chíu: Khi bạn có 3 lá bài giống nhau và dưới chiếu xuất hiện một lá bài giống hệt với 3 lá đó, bạn được ưu tiên ăn lá bài này mà không cần quan tâm đến cửa nào hoặc người nào đánh hay bốc lá bài đó lên. Lưu ý, sau khi chíu mà chưa ù, bạn phải đánh một lá bài khác vào cửa mà bạn đã ăn.
Trả cửa: Khi bạn chíu lá bài ở cửa của người khác, bạn cần trả cửa bằng cách đánh một lá bài xuống để thay thế lá bài bạn vừa chíu, sau đó ván bài tiếp tục bình thường.
Ù: Đây là mục tiêu của trò chơi. Ù được sử dụng để chỉ trường hợp người chơi có 19 quân bài tạo thành 10 bộ (chắn hoặc cạ), trong đó tối thiểu phải có 6 chắn (1 chíu được tính như 2 chắn).
Ù đè: Đây là trường hợp hai người chơi cùng chờ ù một lá bài trong thế giới thế nào là chắn. Người được ưu tiên ù là người ngồi ở vị trí gần cửa bài được bốc lên nhất (theo chiều kim đồng hồ).
Cách chơi bài Chắn
Dưới đây là từng bước chơi cụ thể của trò chơi bài Chắn. Bài chắn tưởng như có cách chơi phức tạp, nhưng một khi bạn đã hiểu các thuật ngữ và có kinh nghiệm chơi vài ván, bạn có thể dễ dàng trả lời câu hỏi “Thế nào là Chắn?”.
Chia bài: Mỗi người chơi được chia 19 quân bài và phần còn lại gọi là Nọc.
Chọn nọc, bốc cái: Người chiến thắng ván trước sẽ bỏ 5 lá bài thừa vào một phần bài bất kỳ để tạo thành Nọc. Sau đó, một lá bài được rút ngẫu nhiên từ Nọc và lật ngửa vào một phần bài bất kỳ trong 4 phần còn lại – phần này gọi là bài cái, lá bài lật ngửa được gọi là Cái. Việc bốc cái nhằm xác định ai sẽ nhận phần bài nào và ai là người đánh đầu tiên trong ván.
Ăn và không ăn: Nếu bạn ăn bài để tạo thành Chắn hoặc Cạ, bạn phải hạ Chắn hoặc Cạ xuống chiếu và đặt quân bài của bạn lên quân vừa ăn được. Nếu bạn không ăn bài, bạn cần bốc 1 quân bài từ Nọc và nhường cho người chơi dưới nếu bạn vẫn không ăn quân bài đó.
Ù: Để Ù, bạn cần đáp ứng các điều kiện sau: tất cả 19 quân bài của bạn tạo thành Chắn hoặc Cạ, không có bài lẻ và trong đó phải có ít nhất 6 Chắn.
Hạ bài: Khi hạ bài, bạn cần tách riêng Chắn và Cạ và phải xướng ù đúng cách.
Cước sắc và xướng ù trong game bài Chắn
Trong game bài Chắn, cước sắc và xướng ù là những thuật ngữ liên quan đến việc ăn tiền khi ù và đọc tên các cước đã ăn được. Dưới đây là các cước sắc và cách xướng ù trong game bài Chắn:
Cước sắc
Xuông: Bài ù không có gì đặc biệt (không có cước nào) thì gọi là ù xuông.
Thông: Nếu ván trước ù và xướng đúng, hoặc ván trước treo tranh, ván sau cũng ù thì ván sau được hô cước thông.
Chì: Nếu ù quân ở cửa chì (do mình bốc, hoặc do người khác chíu rồi trả cửa, rồi mình chíu ù).
Thiên ù: Người có cái (được chia 20 quân) tròn bài, ù luôn thì gọi là thiên ù.
Địa ù: Ù khi chưa qua cửa chì.
Có chíu, 2 chíu,…: Nếu trong ván mình đã chíu 2 lần thì khi ù được hô “2 chíu”.
Chíu ù: Chíu mà tròn bài, ù luôn thì là chíu ù.
Có ăn bòn, 2 bòn,…: Đã có sẵn chắn, tách 1 quân ra để ăn chắn, sau lại lấy quân còn lại ăn chắn tiếp. Cách ăn đó gọi là ăn bòn.
Ù bòn: Khi bốc được 1 quân mà mình có thể ăn bòn, nhưng lại tròn bài, ù luôn thì là ù bòn.
Thiên khai: Trên tay có 4 quân giống nhau gọi là có thiên khai.
Bạch thủ: Nếu thiên ù bạch thủ thì là có 6 chắn, 4 cạ.
Bạch thủ chi: Điều kiện như trường hợp Bạch thủ, với quân ù là chi chi.
Thập thành: Bài ù có 10 chắn.
Bạch định: Bài ù toàn quân đen.
Tám đỏ: Bài ù có đúng 8 quân đỏ.
Kính tứ chi: Bài ù có đúng 4 quân chi là đỏ.
Lèo: Có cả cửu vạn, bát sách, chi chi thì gọi là có lèo.
Tôm: Có cả tam vạn, tam sách, thất văn thì là có tôm.
Hoa rơi cửa phật: Bài của mình dưới chiếu có ít nhất 1 quân ngũ vạn, chì bạch thủ nhị vạn.
Nhà lầu xe hơi hoa rơi cửa phật: Có sẵn chắn ngũ vạn, chắn tứ vạn, chì bạch thủ nhị vạn.
Cá lội sân đình: Giống hoa rơi cửa phật, thay nhị vạn bằng bát vạn.
Ngư ông bắt cá: Trên tay có chi chi (2 chi) và 2 ngũ sách, chì bạch thủ bát vạn.
Xướng Ù
Khi ù, người chơi phải đọc tên các cước mình đã ăn được, gọi là xướng ù. Việc xướng ù theo một thứ tự logic nhất định. Thông thường, các cước được xướng theo thứ tự từ đơn giản đến phức tạp, từ nhỏ đến lớn. Dưới đây là một ví dụ về cách xướng ù theo thứ tự:
- Xuông.
- Thông (nếu có).
- Chì (nếu có).
- Thiên ù (nếu có).
- Địa ù (nếu có).
- Có chíu, 2 chíu,…
- Chíu ù (nếu có).
- Có ăn bòn, 2 bòn,…
- Ù bòn (nếu có).
- Thiên khai (nếu có).
- Bạch thủ (nếu có).
- Bạch thủ chi (nếu có).
- Thập thành (nếu có).
- Bạch định (nếu có).
- Tám đỏ (nếu có).
- Kính tứ chi (nếu có).
- Lèo (nếu có).
- Tôm (nếu có).
- Hoa rơi cửa phật (nếu có).
- Nhà lầu xe hơi hoa rơi cửa phật (nếu có).
- Cá lội sân đình (nếu có).
- Ngư ông bắt cá (nếu có).
Kết luận
Mong rằng nội dung bài viết trên đây đã giúp bạn có câu trả lời cho thắc mắc “Thế nào là chắn?”. Chắn là một trò chơi bài phổ biến trong văn hóa dân gian Việt Nam, nổi tiếng với tính chất căng thẳng và khả năng chiến thuật cao. Trong Chắn, người chơi cố gắng xếp đủ các cước và ăn được chắn để giành chiến thắng. Chắn không chỉ là một trò chơi mang tính giải trí mà còn là một nét đặc trưng của văn hóa và tinh thần đoàn kết của người Việt. Nếu bạn thấy nội dung này thú vị, hãy chia sẻ để những người chơi khác hiểu thế nào là Chắn nhé.
Các bài đăng khác
- Thế nào là thắng trong Sicbo? Cách chơi chuẩn xác nhất
- Luật chơi 3 cây có gì khác biệt? Tìm hiểu ngay
- Luật chơi Rồng Hổ như thế nào? Hướng dẫn chi tiết
- Luật chơi Tứ Sắc chơi như thế nào? Hướng dẫn
- Luật chơi bài Cào cơ bản – Tổng hợp giới thiệu chi tiết